1. Fren Kontrolleri
Fren sistemi, aracın durmasını sağladığı için güvenlik açısından en önemli sistemlerden biridir. Frenlerdeki en küçük bir sorun bile kazaya yol açabilir, bu nedenle düzenli kontrol edilmelidir.
- Fren Balataları: Fren balataları, fren pedalına bastığınızda diske baskı yaparak aracın yavaşlamasını sağlar. Aşınan balatalar, fren mesafesini uzatır. Balataların kalınlığı belirli bir seviyenin altına indiğinde değiştirilmelidir. Balataların genellikle her 20.000 – 30.000 km‘de bir kontrol edilmesi önerilir.
- Fren Diskleri: Diskler de zamanla aşınır ve yüzeyleri pürüzlü hale gelir. Fren diskleri incelmişse veya çatlaklar oluşmuşsa değiştirilmesi gerekir. Disklerin her 50.000 – 60.000 km’de bir kontrol edilmesi faydalı olur.
- Fren Hidroliği: Fren hidrolik sıvısı, fren pedalına bastığınızda gücü frenlere ileten sıvıdır. Zamanla özelliklerini yitirebilir ve içinde nem birikebilir, bu da fren performansını olumsuz etkiler. Genellikle 2 yılda bir fren hidroliği değiştirilmelidir.
- ABS ve Fren Sistemi Uyarıları: ABS uyarı ışığı yanıyorsa veya fren pedalında sertlik/yumuşaklık hissediliyorsa, fren sisteminin bir uzman tarafından kontrol edilmesi gerekir.
2. Lastik Kontrolleri
Lastikler, aracın yol ile temasını sağlayan ve güvenliği doğrudan etkileyen parçalardır. Lastiklerin durumu, hem güvenliği artırır hem de yakıt tasarrufu sağlar.
- Diş Derinliği: Lastik diş derinliği, lastiklerin yol tutuşunu doğrudan etkiler. Genelde yasal limit 1,6 mm‘dir, ancak yağışlı havalarda daha fazla derinlik daha güvenli olur. Diş derinliği azalmış lastikler kaygan zeminlerde tehlike yaratabilir.
- Hava Basıncı: Lastik basıncı, aracın ağırlığını doğru taşıması ve yakıt tasarrufu için önemlidir. Lastik basıncı, her ay düzenli olarak ve özellikle uzun yolculuk öncesi kontrol edilmelidir. Doğru basınç değerleri, aracın kapı çerçevesinde veya kullanım kılavuzunda belirtilmiştir.
- Rotasyon ve Dengeleme: Lastikler, farklı yük dağılımına maruz kaldıkları için düzensiz aşınabilir. Her 10.000 km‘de bir lastiklerin yer değiştirilmesi (rotasyon) aşınmayı eşitler. Ayrıca balans ayarı da yapılmalıdır.
- Lastik Yaşı: Lastikler, kullanım yoğunluğuna ve çevresel faktörlere göre 5-6 yılda sertleşip özelliklerini yitirirler. Lastiklerin yaşını da göz önünde bulundurarak belirli bir süreden sonra değiştirilmesi güvenlik için önemlidir.
3. Sıvı Kontrolleri
Aracın motor ve mekanik parçalarının sorunsuz çalışması için bazı sıvıların belirli seviyelerde olması gereklidir. Düzenli olarak kontrol edilmesi gereken sıvılar:
- Motor Yağı: Motor yağı, motor parçalarının sürtünmesini azaltır. Motor yağı seviyesinin her ay kontrol edilmesi ve eksikse tamamlanması gerekir. Yağ değişimi genellikle her 5.000 – 10.000 km veya yılda bir yapılır.
- Soğutma Suyu (Antifriz): Motorun aşırı ısınmasını önler ve kışın donmayı engeller. Soğutma suyu seviyesi düzenli olarak kontrol edilmeli, azalmışsa uygun miktarda antifriz eklenmelidir. Özellikle kış aylarında donma riskine karşı antifriz oranı yüksek olmalıdır.
- Fren Hidroliği: Fren hidroliği, fren pedalına bastığınızda güç aktarımını sağlar. Azalmış veya kirlenmiş fren hidroliği, fren performansını olumsuz etkiler. Genelde 2 yılda bir değiştirilmesi önerilir.
- Direksiyon Hidroliği: Direksiyon hidroliği, direksiyonun yumuşak hareket etmesini sağlar. Direksiyon ağırlaşıyorsa, sıvı seviyesi kontrol edilmeli ve gerekirse tamamlanmalıdır.
- Cam Suyu: Sileceklerin camı temizleyebilmesi için cam suyu haznesinin dolu olması gerekir. Kışın donma riski varsa, cam suyu antifrizi de eklenmelidir.
Sonuç
Fren, lastik ve sıvı kontrolleri düzenli olarak yapıldığında, araç performansı ve güvenliği önemli ölçüde artar. Bu bakımları aksatmadan yapmak, hem olası arızaların önüne geçer hem de yol güvenliğini sağlar.